گزارش مرحله کارگاهی بیست‌ونهمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران | به گزارش انجمن هنرهای تجسمی استان اردبیل بیست‌ونهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران در حالی به پایان رسید که هنرمندان راه‌یافته به مرحله دوم(کارگاهی) این جشنواره در حضور اساتید و مسئولین کارگاهی ایده‌ها و آثار خود را ارائه کردند.
استان اردبیل همانند دوره‌های قبل حضور مؤثری در جشنواره داشت که نماینگر توانایی هنرمندان جوان و اعتبار هنرمندان تجسمی استان در سطح کشور می‌باشد. حضور سه نفر به عنوان شرکت‌کننده در این دوره هرچند کافی به نظر نمی‌رسد و از دوران اوج استان در این جشنواره فاصله بسیار دارد اما در مقایسه با برخی استانها که حتی شرکت‌کننده‌ای نداشتند می‌تواند امیدوار کننده باشد.
حضور هنرمندان سرشناسی چون استاد جواد علیزاده در رشته کاریکاتور و استاد عبدالله محرمی در بخش نگارگری نشان از اعتبار هنری استان اردبیل در سطح ملی و بین‌المللی دارد. حضور دو شرکت کننده در شته طراحی آقای کامیار پاشاوند و خانم بیتا فروتن و یک شرکت کننده در رشته خوشنویسی، آقای محمدتقی محرم‌زاده‌قوام نوید روزهای خوبی در این رشته‌ها دارد؛ اما عدم پذیرش هنرمندان در سایر رشته‌ها نیاز به آسیب‌شناسی و یافتن عوامل متعددی است که این نتیجه را رقم‌زده است. چرا که این جشنواره از باسابقه‌ترین و معتبرتری جشنواره‌های هنری در گروه سنی جوان به حساب می‌آید و حضور در این جشنواره می‌تواند اعتبار خوبی برای استان، هنرمند و جامعه هنری به محسوب شود.
هر چند که جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران همیشه مورد توجه جوانان بوده ولی در سالهای اخیر، به ویژه در دوران کرونا دچار مشکلات متعددی بوده که ناشی از شرایط سخت حاکم بر جامعه و تفاوت ساختاری این جشنواره با سایر جشنواره‌ها می‌باشد. الزام به حضور در کارگاه‌های سه روزه جهت خلق اثر مهمترین ویژگی این جشنواره است که نیاز به ایجاد ساختار و آماده‌سازی شرایط لازم برای برگزاری دارد. نحوه پذیرش، تبلیغات قبل اجرا، اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی مخاطب از شرایط جشنواره و نحوه برگزاری می‌تواند عوامل مؤثری در میزان شرکت‌کننده و کیفیت آثار دریافتی باشد. مخصوصا که این جشنواره می‌تواند شرایط حضور هنرمندان جوان از استان‌های کم‌برخوردار را نیز فراهم آورد که امتیاز ویژه‌ای برای این جشنواره محسوب می‌شود و انگیزه بالایی را برای حضور جوانان برای حضور در کنار بزرگان هنر کشور فراهم می‌کند.
در این دوره شاهد تغییراتی بودیم که جشنواره بیست‌ونهم را از سایر ادوار، متمایز کرده و چالشی بزرگی را برای برگزار کننده ایجاد کرده بود که از آن جمله می‌توان به حذف بخش رقابتی و اضافه شدن دوره آموزشی سه ماهه(تولید اثر در بازه زمانی سه ماهه) اشاره کرد که تغییر چشمگیری به حساب می‌آمد. این تغییر ساختاری هر چند که می‌تواند در شرایط مناسب به نفع جوانان و شرکت‌کننده‌ها باشد اما باید قبول کرد که تغییرات ناگهانی نه تنها باعث شکوفایی نمیشود بلکه کلاف سردگمی ایجاد می‌کند که در همه ارکان جشنواره تأثیر معکوس می‌گذارد.
تغییر نیاز به زمان دارد و هر ساختاری در طول زمان یا در بدو شروع تعریف مشخص از خود ارائه می‌کند که تبدیل به شناسنامه (مشخصه اصلی) آن شده، تبدیل به برند می‌شود که هویتی مشخص دارد و چشم‌پوشی از آن به هر نحوی می‌تواند آسیب چشمگیری به آن وارد کند.
همانطور که گفته شد تغییرات الزاما مشکلی ندارد اما شرایط ایجاد تغییر(زمان)، دلایل ایجاد تغییر(آسیب‌شناسی)، اهداف ایجاد تغییر(کوتاه مدت و بلند مدت) و نحوه پرداختن به آن (انتخاب مسیر) می‌تواند در روند بهبود کیفی و بالا رفتن سطح جشنواره کمک کند. هرچه تغییر به ریشه و ساختار اصلی نزدیک باشد، زمان پرداختن به آن نیز بیشتر خواهد بود چرا که تغییرات ساختاری با مطالعه و تحلیل نتایج کسب شده در بازه‌های مشخص شده و در طول زمان جواب خواهد داد.
در بیست‌وهشت دوره گذشته همیشه شاهد آن بودیم هنرمندان راه‌یافته به مرحله کارگاهی، با حضور در محل کارگاه و ارائه موضوع توسط داوران آثار خود را در بازه زمانی ۳ روزه در تعامل با مسئول کارگاه تولید و خود را در رقابتی حساس محک زده و عیار خود را در شرایط حساس و سخت می‌سنجید، اما در دوره بیست‌ونهم این حساسیت وجود نداشت و در برخی کارگاه‌ها نیز بدون در نظر گرفتن سطح افراد و با توجه به اینکه حاظرین قبلا در یک مرحله انتخابی، توسط داوران انتخاب شده و حضور یافته بودند، همه هنرمندان به مرحله سوم که شامل تعامل و دوره آموزشی سه ماهه با اساتید و داوران هر بخش می‌شود، راه‌یافته و در بازه زمانی سه ماه ایده و اثر نهایی را اجرا و جهت ارائه در نمایشگاه آماده خواهند کرد.
هر چند که این دوره سه‌ماهه ایده خوبی به نظر می‌آید اما تغییر یکبار جشنواره‌ای که همیشه با رقابت همراه بوده و به نوعی شناسنامه آن محسوب می‌شود، ایده‌ای نسنجیده محسوب می‌شود. چنانچه اساتید و حتی شرکت‌کنندگان نیز از این تغییر ناگهانی ناراضی و سردرگم بودند، چرا که معیار مناسبی برای سنجش وجود نداشت و در کل اثر برای رقابت تولید نشد. در برخی کارگاه‌ها مانند عکاسی، حجم و … شاهد بی‌نظمی‌هایی یا بهتر بگوییم سردرگمی بودیم و هنرمندان بدون تولید اثر به مرحله سوم راه‌یافته و یا به ارائه ایده نهایی(پروپوزال) بسنده کردند.
تعامل با استادان برجسته کشور برای هنرمندان جوانی که در رنج سنی ۱۸ تا ۲۵ سال حضور دارند ایده قابل قبولی به شمار می‌رود اما این دلیل مناسبی برای از بین بردن حس رقابت، حساسیت و درک موضوع در شرایط سخت نمیشود مضاف بر اینکه تولید اثر در شرایط کارگاهی در زمان کم با حفظ ارزشهای هنری، کار آسانی نیست و یکی از تفاوت‌های جشنواره جوانان با سایر جشنواره‌ها حضور در کارگاه و تولید اثر در بازه زمانی محدود کارگاهی بوده که مانند یک مسابقه ورزشی حساسیت‌های خاص خود را داشته و در دوره‌های متمادی شاهد نتیجه مطلوبی در جامعه هنری کشور بوده‌ایم.
همواره هنرمندی در این جشنواره مسیر موفقیت را می‌پیمود که تعادلی میان حساسیت‌ها، آموزش‌ها و مهارتهای خود ایجاد و به شرایط محیطی غلبه می‌کرد. خوشبختانه در کشور ما و حتی در جهان جشنواره‌هایی که آثار آن در محیط آرام آتلیه‌ای و شخصی؛ تولید و ارائه می‌شود کم نیست و از بین بردن شرایط خاص و وجه تمایز این جشنواره، بی‌مهری به آن بوده و از ناآگاهی برگزار کنندگان(دبیر جشنواره) محسوب می‌شود. چنانچه در زمان برگزاری، دبیر اجرایی، اساتید و شرکت‌کنندگان با علامت سؤال بزرگی روبرو بودند و آن نحوه سنجش هنرمندان و ورود به مرحله سوم بود.
و در نهایت برخلاف فراخوان منتشر شده در اکثر بخش‌ها و به احتمال قوی همه بخش‌ها هنرمندان به مرحله سوم راه‌یافته و جوایزه مرحله سوم نصف مبلغ اعلام شده به همه شرکت‌کنندگان واریز شد. تنها مزیت این جشنواره تعامل سه‌ماهه بین اساتید و هنرمندان جهت پرورش ایده و تولید اثر نهایی است، آن هم اگر درست اجرا شود و شرایطی مانند تحصیل، عدم حضور استاد یا هنرجو، تداخل برنامه‌ها و … مانع آن نشود.
امیدواریم جشنواره به روال قبل برگردد و حس رقابت در کارگاه‌ها، حساسیت و شور شوق برای تولید اثر در جشنواره همانند سالهای قبل اوج گیرد و تعامل بلند با استاتید نیز به آن اضافه شود. اصولا در سیستم مدیریت ایران با هر ساختار موفقی که جواب پس داده و شاهد نتیجه مطلوب آن در نسل‌های مختلف بوده‌ایم، برخورد غیر حرفه‌ای می‌شود و در یک حرکت انتحاری تیشه به ریشه کاشته‌هایمان زده، به جای حرکت گام به گام، مسیر را تغییر می‌دهیم و نتیجه را آنطور که مایلیم تحلیل می‌کنیم.
عکاس :
فرهاد عباس‌پور نمین
امین کنعانی
دبیرخانه جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران
گزارش تصویری :
بازدیدها: ۱۶
